Dat het ‘goed is voor het milieu’ is voor veel mensen de enige associatie met biologische wijn, biodynamische wijn en vin nature. Dat is begrijpelijk en natuurlijk erg terecht: de termen lijken op elkaar en in tegenstelling tot gewone wijnen, wordt er bij deze wijnen geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest. Toch zitten er wel degelijk verschillen tussen deze drie methoden van wijnmaken. We gaan ze hieronder één voor één langs.

Biologische wijn

Biologische wijn wordt gewonnen uit biologisch geteelde druiven. Het verschil met ‘normale’ wijnteelt zit ‘m vooral in de manier waarop er in de wijngaarden wordt gewerkt: het uitgangspunt van de biologische teelt is dat alleen een gezonde, evenwichtige en levende grond een eveneens levendige wijn kan voortbrengen. Het gehele proces, van wijnstok tot fles, vindt plaats met groot respect voor de natuur. Er wordt alleen bemest met organische meststoffen als compost, groenbemester en mineralen en onkruid wordt met de hand bestreden. Chemische hulpmiddelen zijn taboe; ook bij de vinificatie wordt geen gebruik gemaakt van kleur-, smaak- en aroma verbeteraars.

Er zijn strikte richtlijnen om aan te voldoen voordat een boer een biologisch keurmerk kan krijgen. Deze is slechts een jaar geldig en elk jaar opnieuw vindt er een opvolgende keuring plaats door het Ministerie van Landbouw. Zo wordt ervoor gezorgd dat de term ‘biologische teelt’ beschermd blijft en meer is dan alleen een certificaat.

Biodynamische wijn

Bij biodynamische wijn zijn de wijnmakers nog een stapje verder gegaan. Er zijn strengere eisen dan bij biologische teelt. Wijnmakers die hier aan voldoen krijgen het Demeter-keurmerk.

Biodynamie is een vorm van biologische landbouw waarbij gewerkt wordt volgens de antroposofische principes van Rudolf Steiner. Bij deze holistische methode wordt ervan uitgegaan dat de natuur, de kosmos en het boerenbedrijf een levend geheel is. Bij de teelt wordt rekening gehouden met de invloed van de stand van de hemellichamen en andere energie (licht, water, zuurstof) op de gewassen.

Biodynamie werkt verder op de filosofie van de biologische teelt. Een belangrijk verschil is dat biodynamische telers geen gebruik maken van regulier compost; dit zou niet voldoende herstellend vermogen hebben voor de beschadigde natuur en grond. Bemesting van de grond gebeurt bij biodynamie met natuurlijke mengsels die zorgen voor de regeneratie van de verzwakte grond.

Natuurwijn

Natuurwijn is in tegenstelling tot de vorige twee niet gecertificeerd of aan de hand van criteria vastgelegd. Het is een methode waarbij wijnboeren de grenzen opzoeken van wat er mogelijk is als je de natuur zelf het werk laat doen. Er wordt in het hele proces alleen ingegrepen waar dat écht noodzakelijk is.

Natuurwijn heeft twee belangrijke onderscheidende kenmerken. Ten eerste vindt de vergisting (het omzetten van suiker naar alcohol) alleen plaats op basis van de wilde gisten die op de druif zelf te vinden zijn. Normaal gesproken wordt de natuur en het vergistingsproces een handje geholpen door gekweekte gistsoorten toe te voegen en de wilde gisten van te voren te doden. Bij natuurwijn wordt de druif daarentegen alle tijd gegund: de wilde gisten doen zelf het werk.

Het tweede – en meest zichtbare – kenmerk van natuurwijn is dat deze altijd een beetje troebel is. Dit komt omdat de wijn na rijping slechts minimaal wordt gefilterd, zonder gebruik van (chemische) hulpmiddelen. Sommige mensen vinden dit niet prettig en knappen hier op af. Erg zonde, want dit geeft juist de natuurwijnen hun heerlijke volle en boerse smaak!